მისი სახელია Kongonaphon kely, რაც „ხოჭოების ციცქნა მმუსვრელს“ ნიშნავს და ის დაახლოებით ყავის ფინჯნის ზომის იყო, თუმცა ამ პატარა არსებამ ნამდვილად დიდ რამეს დაუდო სათავე, ძალიან დიდს.
ხოჭოების ციცქნა მმუსვრელი მადაგასკარზე დაახლოებით 237 მილიონი წლის წინათ ბინადრობდა, ცარცულ პერიოდში; სიმაღლეში სულ რაღაც 10 სანტიმეტრი იყო. გარდა ამისა, მეცნიერები ფიქრობენ, რომ K. kely მიეკუთვნებოდა ავემეტატარზალიების უძველეს ჯგუფს — დინოზავრებისა და პტეროზავრების უკანასკნელ საერთო წინაპარს.
„არსებობს ზოგადი აღქმა, რომ დინოზავრები გიგანტები იყვნენ, თუმცა ეს ახალი ცხოველი ძალიან ახლოს არის დინოზავრებისა და პტეროზავრების გზაგასაყართან, გარდა ამისა, ის შოკისმომგვრელად პატარაა“, — ამბობს ჩრდილოეთ კაროლინას ბუნების ისტორიის მუზეუმის პალეონტოლოგი კრისტიან კამერერი.
როგორ განვითარდნენ ეს კოლოსალური არსებები ასეთი მოკრძალებული ქმნილებებისგან? ამაზე პასუხი მკაფიო არასოდეს ყოფილა, რადგან ამ დრომდე აღმოჩენილი და შესწავლილია ავემეტატარზალიების ხაზის რამდენიმე ეგზემპლარი.
სწორედ ამიტომ არის ხოჭოების ციცქნა მმუსვრელის ძვლების აღმოჩენა ასე მნიშვნელოვანი. პირველად ისინი 1998 წელს საველე სამუშაოების დროს აღმოაჩინეს სამხრეთ-დასავლეთ მადაგასკარზე, ასობით სხვა უძველესი სახეობის ნაშთებთან ერთად.
ამერიკის ბუნების ისტორიის მუზეუმის პალეონტოლოგის, ჯონ ფლინის განცხადებით, ამ ძვლებზე ფოკუსირებისთვის გარკვეული დრო დასჭირდათ, მაგრამ როდესაც ეს გააკეთეს, აშკარა გახდა, რომ მათ წინაშე იყო რაღაც უნიკალური და მისი დეტალურად შესწავლა ნამდვილად ღირდა.
K. kely ჩვენთვის ცნობილი ყველაზე პატარა სახეობაა ლაგერპეტიდების სახელით ცნობილ ადრეულ დინოზავრომორფების ოჯახში. ავემეტატარზალიების ეს ადრეული ეგზემპლარები ცნობილია პატარა ზომებით, მაგრამ ბოლოდროინდელი აღმოჩენების, თუნდაც ხოჭოების ციცქნა მმუსვრელის აღმოჩენის შემდეგ, მკვლევრებს გაუჩნდათ იდეა, რომ აღმოჩენილ ეგზემპლართა ასეთი სიპატარავე შემთხვევითი არ არის.
ავტორი – მიხეილ ჭაბუკაშვილი
1tv.ge
კომენტარები