კალორიების კონტროლი და მისი მნიშვნელობა

ჯანსაღი ცხოვრების წესის ერთ-ერთი მთავარი კომპონენტი სწორი კვებაა, რომლის დროსაც განსაკუთრებული ყურადღება უნდა მივაქციოთ მიღებული კალორიების რაოდენობას.

თითოეული ადამიანისთვის არსებობს კალორიების ინდივიდუალური ნორმა, რომელიც დამოკიდებულია სხვადასხვა ფაქტორზე – ასაკი, სქესი, ფიზიკური აქტივობა და ცხოვრების წესი.

რა არის კალორია და რატომ გვჭირდება

კალორია არის ენერგიის საზომი ერთეული, რომელიც გამოიყენება საკვების
ენერგეტიკული ღირებულების განსასაზღვრად. ჩვენი ორგანიზმი საჭიროებს გარკვეული
რაოდენობის ენერგიას ყოველდღიური ფუნქციონირებისთვის.

კალორიები აუცილებელია არა მხოლოდ ფიზიკური აქტივობისთვის, არამედ ისეთი
ძირითადი პროცესებისთვისაც, როგორიცაა: სუნთქვა, გულისცემა და ტვინის მუშაობა.

ზედმეტი კალორიების მიღების რისკები

ჭარბი კალორიების მიღებამ შეიძლება ჯანმრთელობის მრავალი პრობლემა გამოიწვიოს.
კვლევებმა აჩვენა, რომ ზედმეტი კალორიები პირდაპირ კავშირშია სხვადასხვა
დაავადებასთან.

გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები: ჭარბი წონა და სიმსუქნე ზრდის გულის
დაავადებების რისკს. ზედმეტი კალორიები იწვევს ქოლესტერინის დონის მატებას, რაც
საფრთხეს უქმნის გულის ჯანმრთელობას.

დიაბეტი: არასწორი კვება და ზედმეტი კალორიების მიღება არის მეორე ტიპის დიაბეტის
განვითარების ერთ-ერთი მთავარი რისკ-ფაქტორი.

ღვიძლის ცხიმოვანი დაავადება: ჭარბი კალორიების მიღებამ, განსაკუთრებით ცხიმებისა
და შაქრის სახით, შეიძლება გამოიწვიოს ზედმეტი ცხიმის დაგროვება ღვიძლში. ეს
მდგომარეობა, თავის მხრივ, ზრდის ღვიძლის დაზიანებისა და ციროზის განვითარების
რისკს.

როგორ ვაკონტროლოთ კალორიების მიღება

კალორიების კონტროლისთვის საჭიროა ყურადღება მიაქციოთ, თუ რა ტიპის საკვებს
მიირთმევთ, რა ზომისაა ულუფა და ა. შ.

• შექმენით კვების დღიური მენიუ: მოინიშნეთ საკვები, რომელსაც დღის განმავლობაში
  მიირთმევთ და დაუმატეთ მათი კალორიული ღირებულება. ამისთვის შეგიძლიათ
  გამოიყენოთ სპეციალური აპლიკაციები, როგორიცაა MyFitnessPal ან Cronometer,
  რომლებიც ავტომატურად გამოიანგარიშებენ კალორიებს.
• ულუფის ზომა: ეცადეთ, მიირთვათ მცირე ან საშუალო ზომის ულუფები და
  დიდ ულუფებს მოერიდოთ. ასევე, შეურიეთ სხვადასხვა ტიპის საკვები
  ბალანსისთვის – ბოსტნეული, ხილი, ბრინჯი, ლობიო, თევზი ან ქათმის ხორცი და
  სხვა.
• მოერიდეთ „ცარიელ კალორიებს“: ეს არის კალორიები, რომლებიც ხშირად
  გვხვდება შაქრით და ცხიმებით მდიდარ პროდუქტებში – გაზიანი სასმელები,
  ტკბილეული, სწრაფი კვების პროდუქტი. ასეთი საკვები ორგანიზმს აწვდის
  მხოლოდ კალორიას და არა აუცილებელ საკვებ ნივთიერებებს.
• სვით მეტი წყალი: ხშირად შიმშილის შეგრძნება რეალურად წყურვილს
  უკავშირდება. ჭამის დაწყებამდე დალიეთ ერთი ჭიქა წყალი, რათა თავიდან
  აიცილოთ ზედმეტი ჭამა.

თუ გსურთ გაიგოთ, რა რაოდენობის კალორიის მიღება გჭირდებათ ასაკის, სქესისა და
ფიზიკური აქტივობის მიხედვით, შეგიძლიათ კალორიების სპეციალური კალკულატორი
გამოიყენოთ.

რომელ საკვებს მოვერიდოთ

პირველ რიგში, სწრაფი კვების პროდუქტები, როგორიცაა: ბურგერები, კარტოფილი ფრი
და მსგავსი საჭმელები – განსაკუთრებით კალორიულია მათი ცხიმოვანი და
ნახშირწყლებით გაჯერებული შემადგენლობის გამო.

ტკბილეული, როგორიცაა: ტორტი, ნამცხვარი და შოკოლადი – შეიცავს დიდი რაოდენობით
შაქარსა და გაჯერებულ ცხიმებს. ასეთი საკვები სწრაფად ამაღლებს სისხლში შაქრის
დონეს, თუმცა ენერგიის მატება დროებითია და მას მალევე მოსდევს დაღლილობა.

ალკოჰოლური და გაზიანი სასმელები კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია
კალორიების გაზრდის მხრივ. ამ ტიპის სასმელების რეგულარული მიღება ორგანიზმს
„ცარიელი კალორიებით“ ავსებს.

ასევე, განსაკუთრებული ყურადღება უნდა მივაქციოთ ცხიმიან საკვებს, როგორიცაა:
მაიონეზი, კარაქი და სხვადასხვა სოუსი. მართალია მათი საშუალებით საკვები უფრო
არომატული ხდება, მაგრამ ისინი მკვეთრად ზრდიან კერძის კალორიულობას.

კალორიების კონტროლი არ ნიშნავს საკვების მკაცრ შეზღუდვას ან დიეტას. ეს არის
გააზრებული მიდგომა საკუთარი კვების მიმართ. მნიშვნელოვანია გახსოვდეთ, რომ
კალორიების კონტროლი უნდა იყოს დაბალანსებული და მორგებული თქვენს
ინდივიდუალურ საჭიროებებზე.

რეგულარული ფიზიკური აქტივობა, წყლის ადეკვატური მიღება და ჯანსაღი საკვები
ჩვევების ჩამოყალიბება არის წარმატების საწინდარი.