საქართველოში აღმოაჩინეს სოკოს უიშვიათესი სახეობა, რომელიც 5000 ევრომდე ღირს
ლაგოდეხის დაცული ტერიტორიების ტყეში სოკოს უიშვიათესი სახეობა – ზაფხულის შავი ტრიუფელი აღმოაჩინეს.
ყველაზე ძვირფასი სოკო, რომელიც კი დედამიწაზე არსებობს, ზამთრის ტრიუფელია. ის, ძირითადად, აუქციონზე გააქვთ ხოლმე და, ზომის შესაბამისად, მისი ფასი 2000-5000 ევრომდე მერყეობს. ასევე, ძალიან ძვირფასია მათი „ქართველი ნათესავი“ – ზაფხულის შავი ტრიუფელის სახეობა.
განსაკუთრებული გემოსა და სურნელის გამო ტრიუფელს სალათებსა და კერძებში სუნელის სახით იყენებენ, თუმცა არა მარტო საგემოვნო თვისებების გამო უწოდებენ მას „ოქროს“ სოკოს.
ტრიუფელზე ლეგენდები არსებობს: როგორც ამბობენ, ის შეიცავს ისეთ აქტიურ ნივთიერებას, რომელიც მამაკაცური პოტენციის ამაღლებას უწყობს ხელს; იმასაც ამბობენ, რომ ჰალუცინოგენურ ეფექტი აქვს, თუმცა მის შემადგენლობაში ფსიქოაქტიური ნივთიერებების არსებობაზე მონაცემები დღემდე არ არსებობდა.
იტალიელმა მეცნიერმა მაურო მაკარონემ (Bio-Medico University of Rome) კოლეგებთან ერთად აღმოაჩინა, რომ ტრიუფელები ახდენენ ქიმიური ნივთიერების, ანანდამიდის („ნეტარების მოლეკულა“) სინთეზს, რომლის მოქმედების მექანიზმი მარიხუანის შემადგენლობაში შემავალი ფსიქოაქტიური ნაერთის, ტეტრაჰიდროკანაბინოლის (THC) მსგავსია.
ის გავლენას ახდენს მეხსიერებასა და ხასიათზე, აქვს ტკივილგამაყუჩებელი ეფექტი და ანტიდეპრესანტული მოქმედება. ადამიანის ორგანიზმში ანანდამიდი არ იწვევს ნარკოტიკულ თრობას, რადგან ორგანიზმი მას საკმაოდ სწრაფად შლის.
კვლევების თანახმად, თვითონ სოკო სინთეზირებულ ქიმიურ ნივთიერებას არაფერში იყენებს, გარდა იმისა რომ ეიფორიის მსგავს ეფექტს იწვევს მასზე „მონადირე“ ღორებსა და ძაღლებში, რაც მათ სოკოს ჭამისკენ უბიძგებს და სპორები უფრო დიდ ფართობზე ვრცელდება, ექსკრემენტებთან ერთად.
წელს ლაგოდეხის ნაკრძალს დაარსებიდან 110 წელი შესრულდა. საქართველოში გავრცელებულ მცენარეთა სახეობების თითქმის 2/3 ამ ნაკრძალშია თავმოყრილი. ამიერიდან მათ ჩამონათვალს „ოქროს“ სოკო – ზაფხულის შავი ტრიუფელიც მიემატა.
მოამზადა მანანა ბანძელაძემ
კომენტარები