ახალი წელი და სახლი, სადაც სხვანაირად გელოდებიან

– თქვენ უკავშირდებით ტაქსების კომპანია „მაქსიმს“, – ისმის ყურმილიდან ოპერატორის, დილისთვის დამახასიათებელი, ჩახლეჩილი ხმა.

– გამარჯობა, ტაქსის გამოძახება მინდა. ვიმყოფები ბაგებში, სტუდქალაქის მე-2 კორპუსში, მივდივარ დიდუბეში, ავტოსადგურ „ოკრიბაში“, – ეუბნები მოკლედ, სულმოუთქმელად. არადა, სურვილი გაქვს, ოპერატორსაც მოუყვე, სინამდვილეში სადაც არის შენი ბოლო გაჩერება. გინდა უთხრა, რომ სახლში მიდიხარ.

– თქვენი გამოძახება დაფიქსირებულია. დაელოდეთ.

– დიდი მადლობა, – პასუხობ მოკლედ და ლოდინს იწყებ. ასჯერ გადამოწმებულ რაღაცებს ასმეერთედ ამოწმებ. კარადაში რაიმე საჭმელი ხომ არ დაგრჩა, ნაგვის გადაყრა ხომ არ დაგავიწყდა, ტელეფონის დამტენი თუ ჩადე ჩანთაში, რომელიც ახლა მსუბუქია, უკან კი მძიმეს ჩამოიტან. ყველაფერი რიგზეა, რწმუნდები ამაში, თუმცა ტაქსი მოსვლას აგვიანებს და ყველაფრის გადამოწმებას თავიდან იწყებ.

ტელეფონზე ზარია, როგორც იქნა, მოვიდა ტაქსი, მძღოლი გირეკავს და გეუბნება, რომ კორპუსთან დგას და გელოდება. კიბეებზე თავქუდმოგლეჯილი ჩარბიხარ მსუბუქი ჩანთით ხელში და ტაქსიში ჯდები. მძღოლსაც გინდა უთხრა, რომ მიდიხარ სახლში, სადაც შენ გარეშე ნაძვის ხეს არ რთავენ, შენ გარეშე არ იწყებენ საახალწლო სამზადისს, თუმცა ჩუმდები და ფანჯარაში ცვალებადი ხედების თვალიერებას იწყებ.

ადრიანი დილაა და ქუჩებში ხალხი კანტიკუნტად მოძრაობს, მანქანებიც ცოტაა, მალე მივდივართ „ოკრიბაში“. ხელმარცხნივ დგება ხოლმე ჩემი „მარშუტკა“, თვალებით ვიწყებ ძებნას და აი, ისიც… ტაქსის მძღოლს ფულს ვუხდი და ვემშვიდობები. გზის მოპირდაპირე მხრიდან ნაცნობი მძღოლი მიღიმის, გზაზე გადავდივარ და ვესალმები, ჩანთას მართმევს და საბარგულში ათავსებს. მკითხულობს, როგორ ხარ, რას შვები, რამდენი ხნით მოდიხარ სახლშიო, დაახლოებით ათი დღით-მეთქი, ვპასუხობ, სახეზე ვატყობ, ეცოტავა. მართლაც ცოტაა ათი დღე იმისათვის, რომ ოჯახთან ყოფნისთვის გეყოს. მერე გამოცდები მეწყება-მეთქი, ვამატებ. გუშინ დედაშენი ვნახე, ეზოს გვიდაო, მეუბნება. ამასობაში მორიგ ნაცნობ მგზავრს ამჩნევს გზის გადაღმა და მისკენ მიდის გაღიმებული. მე კი წარმოვიდგენ, როგორ გვის დედა ჩვენი სახლის წინ მდგარი მსხლის ხმელ ფოთლებს, როგორ ამზადებს ეზოსა და სახლს ჩემს დასახვედრად, ახალი წლისთვის მზადება კი ჩემი ჩასვლის შემდეგ იწყება, მანამდე – არასოდეს.

„მარშუტკაში“ ბოლოში ვჯდები, ყურსასმენებს ვირგებ, ათასჯერ მოსმენილ მელოდიას კიდევ ერთხელ ვრთავ და ვიწყებ ფიქრს, თუ როგორ გადმოვიღებთ დაშლილ ნაძვის ხეს და როგორ ავაწყობთ, როგორ დავკიდებთ მოსართავებს, როგორ შემოვახვევთ პაწაწინა, ფერადი ნათურების წყებას, რომელშიც ლურჯი ფერი აღარ ანათებს და მხოლოდ წითელი, ყვითელი და მწვანე ფერების ამარა დარჩა – თუმცა უცხო თვალი ვერ ამჩნევს ამას.

სტუდქალაქში საკუთარი ნაძვის ხე არასდროს დამიდგამს, კორპუსში პირველ სართულზე დგას ჩვენი საახალწლოდ მორთული ხე და ეგ არის სულ. ნაძვის ხე საკუთარ სახლში, ოჯახთან ერთად ყოფნისას გელამაზება, თორემ ისე ჩვეულებრივი ხეა. ამას ქალაქში გადმოსვლის მერე მივხვდი, როგორც ბევრ სხვა რამეს, ოჯახთან დაკავშირებულს.

– ერთი ლარი, ერთი ლარი, – ფიქრებიდან მაფხიზლებს უკვე ნაცნობი ხმა. საფულეს ვხსნი, ლარიანს ვიღებ და ვაწვდი, თვითონ ბუბლიკების პატარა შეკვრას მაძლევს და ჩადის. ეს კაცი ჩემთვის „ოკრიბას“ განუყრელი ნაწილია. ყოველთვის დაატარებს და ყიდის ქვასავით მაგარ ბუბლიკებს. თუ სახლში მივდივარ და ის არ მხვდება, ასე მგონია, რაღაც მაკლია, რაღაც აუხსნელად მნიშვნელოვანი.

ვუბრუნდები ფიქრებს, რომლებიც, ვგრძნობ, გაგრძელებას ელოდებიან. ვფიქრობ, როდის აქეთ შემიყვარდა ახალი წელი ასე ძალიან, ალბათ მას შემდეგ, რაც ოჯახისგან შორს ცხოვრება დავიწყე. მიყვარს ძველი წლის დასასრული და ახლის დასაწყისი, ეს სახლში გარდაუვალ ჩასვლას ნიშნავს და იმიტომ.

„მარშუტკა“ ხალხითა და ჩანთებით ივსება და სადგურიდან გამოვდივართ. უკან რჩება შეძახილები: „გორი, გორი“, „ზესტაფონი გავდივართ“, „ხაშური“, „ქუთაისი გავედით“…

გზა იწელება, როცა სახლისკენ მიჰყავხარ. როცა იცი, დედ-მამა გელოდებიან და მოუთმენლობისგან ადგილს ვერ პოულობენ. გელოდება სახლი, რომლისთვისაც, ასე გგონია, შენ გარეშე ახალი წელი არ მოვა… „მარშუტკა“ მიდის წინ და ყოველი წამის გასვლასთან ერთად გაახლოებს შენი ბავშვობის მოგონებებთან, გარდასულ წლებთან და მომავალ ახალ წელთანაც…

სახლში მიგიხარია, რადგან იქ ყოველთვის გაქვს უფლება ბავშვად იგრძნო თავი, „მოიპარო“ გოზინაყი და კანფეტები და ახალი წლის დადგომამდე მიირთვა მალულად, ისევ შეგიძლია იკამათო იმაზე, რომელი მოსართავი სათამაშო სად უნდა განთავსდეს ნაძვის ხეზე… საკუთარ სახლში სულ შეგიძლია ბავშვი იყო.

მძღოლი ძველ ისტორიებს იხსენებს ასევე ძველი სიმღერების ფონზე და გზა მოკლდება. ირგვლივ ყველა გულიანად იცინის მძღოლის მრავალჯერ მოყოლილ ხუმრობებზე, მეც ვიცინი. მერე ვიძინებ, რამდენიმე წუთით, მაგრამ ტკბილად. ასეა, სახლისკენ მიმავალ გზაზე ძილიცა და გაღვიძებულზე ქვასავით მაგარი ბუბლიკებიც გეტკბილება.

ტელეფონები გაუჩერებლად რეკავენ. ასე მგონია, ამ „მარშუტკამ“ ბევრი ადამიანის ახალი წელი უნდა „ჩაიყვანოს“ სოფელში… ჩემი მობილურიც არ ჩამორჩა სხვებს, რამდენჯერმე დამირეკეს: „სად ხარ, მალე მოხვალ?“ – გეკითხებიან. უნდათ თბილი საჭმელი და ოთახი დაგახვედრონ, გასიამოვნონ. ხვდები, რომ ვერასდროს ვერავინ დაგელოდება ისეთი მოუთმენლობით, როგორც მშობლები გელოდებიან სახლში…

ჭიშკართან ჩერდება „მარშუტკა“ და ჩადიხარ. ეზოსკენ იხედები, წინ თავსაფარწაკრული დედა მოდის, მის გვერდზე კი ჩალისფერი ძაღლი მოაქიცინებს კუდს, უკან მამა მოჰყვება მათ, სახლი კი მშვიდად გვაკვირდება. ეს სურათი თითქმის არ იცვლება, დედა ყოველთვის პირველად გამოდის სახლიდან, მას მამა მოჰყვება, მხოლოდ ჭაღარა მატულობს მათ თმებში, ნაოჭები – მათ სახეზე და ჩალისფერი ძაღლი იზრდება…

როგორ შეიძლება გულისფანცქალით არ დაელოდო ყველა ტაქსისა და „მარშუტკას“, რომლებიც შენს სახლამდე მანძილს ამოკლებენ, როგორ შეიძლება სახლის გზაზე ნაჭამი ქვასავით მაგარი ბუბლიკი არ გეტკბილოს და მძღოლის მოძველებულ ხუმრობებზე გულიანად არ გაგეცინოს. როგორ შეიძლება მომლოდინე მშობლებს თმის ყველა ჭაღარა ღერზე არ მოეფერო, ჩალისფერ ძაღლს არ გადაუსვა თავზე თბილად ხელი… ამ ყველაფრის მერე, როგორ შეიძლება ახალი წელი არ გიყვარდეს, არ გიყვარდეს ყველა დეკემბრის მიწურული, რომელიც სახლში გარდაუვალ დაბრუნებას გპირდება…

ნინო წულაია