ოქროს ფასმა ახალ ისტორიულ მაქსიმუმს მიაღწია – რატომ ძვირდება ოქრო და როგორ აისახება ეს საქართველოზე?

ოქროს ფასი ტრუას უნციაზე 4000 დოლარის ზღვარს გადასცდა, რაც ინვესტორებისა და ანალიტიკოსების უპრეცედენტო ინტერესს იწვევს. ამ მაჩვენებელმა არა მხოლოდ ახალი ისტორიული მაქსიმუმი დააფიქსირა, არამედ კიდევ ერთხელ დაამტკიცა, რომ კრიზისულ პერიოდებში სწორედ ძვირფასი ლითონი რჩება ყველაზე სტაბილურ და სანდო აქტივად.

ტრუას უნციაზე (მასის საზომი ერთეული, უდრის 31,1034768 გრამს – რედ.) ოქროს ფასმა 4000 დოლარის ზღვარი ისტორიაში პირველად გადალახა.

რეკორდული ზრდა 1970-იანი წლების შემდეგ

მიმდინარე წლის დასაწყისიდან ოქრო 50%-ზე მეტით გაძვირდა – ეს ყველაზე მაღალი მაჩვენებელია გასული ნახევარი საუკუნის განმავლობაში. მსგავსი აღმავლობა ბოლოს 1970-იან წლებში დაფიქსირდა, როცა მსოფლიო სტაგფლაციის (stagflation – ინფლაციისა და ეკონომიკური სტაგნაციის ერთობლივი მდგომარეობა) პირობებში იმყოფებოდა.

ექსპერტების შეფასებით, დღევანდელი ზრდა გამოწვეულია გლობალური ეკონომიკური გაურკვევლობით, მაღალი ინფლაციით და გეოპოლიტიკური დაძაბულობით – განსაკუთრებით ახლო აღმოსავლეთსა და აღმოსავლეთ ევროპაში მიმდინარე პროცესებით.

რატომ ძვირდება ოქრო?

1. ფედერალური რეზერვის პოლიტიკა: აშშ-ის ცენტრალურმა ბანკმა ეკონომიკური ზრდის შენელებისა და ინფლაციის მაღალი მაჩვენებლის გამო საპროცენტო განაკვეთების შენარჩუნება გადაწყვიტა. დაბალი ან უცვლელი განაკვეთები ინვესტორებს უბიძგებს, ფული „უსაფრთხო თავშესაფრებში“ – მათ შორის ოქროში – შეინახონ.
2. გეოპოლიტიკური რისკები: უკრაინაში ომის გაგრძელება, ირანსა და ისრაელს შორის დაძაბულობა, აზიის რეგიონში ახალი სამხედრო ალიანსების გაჩენა – ეს ყველაფერი ზრდის მოთხოვნას აქტივებზე, რომლებიც პოლიტიკურ შოკებს ნაკლებად ექვემდებარება.
3. საბანკო და სავალუტო მერყეობა: აშშ დოლარის გაუფასურებამ და კრიპტოვალუტების არასტაბილურობამ ნაწილობრივ იმ ინვესტორების ინტერესები გაზარდა ოქროს მიმართ, რომლებიც ადრე ბიტკოინსა და ეთერიუმში დებდნენ თანხებს.
4. ცენტრალური ბანკების სტრატეგია: ბოლო წლებში ჩინეთმა, ინდოეთმა და რუსეთმა საგრძნობლად გაზარდეს ოქროს რეზერვების რაოდენობა, რაც ბაზარზე მოთხოვნას კიდევ უფრო აძლიერებს.

გლობალური ეფექტი და ეკონომიკური შედეგები

ოქროს ფასის ზრდა ტრადიციულად აღიქმება ეკონომიკური შიშების ბარომეტრად. როცა ძვირფასი ლითონი ძვირდება, ეს ნიშნავს, რომ ინვესტორებს ფული რეალური ეკონომიკიდან ფინანსურ თავშესაფრებში გადააქვთ. შედეგად, სხვა აქტივების – განსაკუთრებით აქციებისა და ობლიგაციების – მიმართ ინტერესი იკლებს.

ეკონომისტები იძლევიან გაფრთხლებას, რომ თუ ოქროს ფასი მაღალი დონეზე ხანგრძლივად შენარჩუნდება, ამან შესაძლოა ინფლაციური ზეწოლაც გააძლიეროს – განსაკუთრებით იმ ქვეყნებში, რომლებიც ოქროს იმპორტზე არიან დამოკიდებულნი.

როგორ აისახება ეს საქართველოზე?

მიუხედავად იმისა, რომ საქართველო ოქროს მსხვილი მწარმოებელი ქვეყანა არ არის, ფასების ცვლილება ადგილობრივ ბაზარზეც იგრძნობა. ოქროს სამკაულებისა და საინვესტიციო ზოდების ღირებულება ბოლო თვეებში საგრძნობლად გაიზარდა. ფინანსური ანალიტიკოსების თქმით, ბანკების და საფინანსო ინსტიტუტების პორტფელებში ოქროს წილის ზრდა უკვე შეიმჩნევა, რაც ინვესტორების უფრო ფრთხილი პოზიციის ნიშანია.

რას ელიან ანალიტიკოსები?

სავარაუდოდ, ფასის კორექცია (შემცირება) მაინც მოხდება, თუმცა გრძელვადიან პერსპექტივაში ექსპერტები ოქროს ღირებულების მდგრადად მაღალ დონეს პროგნოზირებენ. მათივე თქმით, თუ გეოპოლიტიკური კონფლიქტები არ განიმუხტება და დოლარი კვლავ სუსტ პოზიციაში დარჩება, ოქროს ფასი შესაძლოა 4200-4300 დოლარამდე გაიზარდოს ტრუას უნციაზე.

ნიკო აბაშიშვილი

შეგახსენებთ, რომ 2024 წლის ოქტომბრის მეორე დეკადაში ერთი უნცია ოქროს ფასი 2700-მდე გაიზარდა, რაც იმ დროისთვის რეკორდული იყო.

დაკავშირებულ თემაზე: ოქროს შემოწმება – სამი უტყუარი ხერხი!