ფაქტების შემოწმება: სად ანიჭებენ ევროპაში მოქალაქეობას ყველაზე მეტ უცხოელს?

EuroVerify-მ შეამოწმა, რამდენად შეესაბამებოდა სიმართლეს ხმაურიანი განცხადებები, რომ ევროპის მასშტაბით იტალია ლიდერობს უცხოელებისთვის მოქალაქეობის მინიჭების მხრივ. აღმოჩნდა, რომ ევროკავშირის სტატისტიკა განსხვავებულ სურათს გვიჩვენებს. ამის შესახებ „ევრონიუსი“ იუწყება.

რეფერენდუმი იტალიაში და პოლიტიკოსების მტკიცებები

2025 წლის 8-9 ივნისს იტალიაში გაიმართა რეფერენდუმი, რომლის 5 კითხვიდან ერთ-ერთი მთავარი იყო: უნდა შემცირდეს თუ არა მოქალაქეობის მისაღებად აუცილებელი ცხოვრების ვადა 10-იდან 5 წლამდე იმიგრანტებისთვის ევროკავშირის არაწევრი ქვეყნებიდან?

რეფერენდუმის წინ, დებატების ფონზე, დეზინფორმაცია გავრცელდა – მაღალი რანგის იტალიელი პოლიტიკოსები, მათ შორის, ინფრასტრუქტურისა და ტრანსპორტის მინისტრი მატეო სალვინი, აცხადებდნენ, რომ:

„იტალია ევროპის ქვეყნებს შორის პირველ ადგილზეა მოქალაქეობის მინიჭების რაოდენობით“.

თუმცა EuroVerify-ს კვლევა და Eurostat-ის ოფიციალური მონაცემები ამ განცხადებას არ ადასტურებს.

2023 წლის მონაცემები: ვინ ლიდერობს მოქალაქეობის მინიჭების მხრივ?

ევროსტატის 2023 წლის მონაცემებით, ესპანეთმა ყველაზე მეტ უცხოელს მიანიჭა მოქალაქეობა – კერძოდ კი, 240 208 ადამიანს, რაც მთელი ევროკავშირის მაჩვენებლის 22.9%-ს შეადგენს.

მეორე ადგილზე იყო იტალია – 214 000-მდე ნატურალიზებული მოქალაქით.
შემდეგ მოდიან:

• გერმანია – 200 000-მდე

• საფრანგეთი – 97 000-ზე მეტი

• შვედეთი – 68 000-მდე

გარდა ამისა, დიდმა ბრიტანეთმა, რომელიც ევროკავშირის წევრი აღარ არის, 2023 წელს მოქალაქეობა 202 041 უცხოელს მიანიჭა.

მოსახლეობის რიცხოვნობასთან მიმართებაში: ლიდერები და აუტსაიდერები

თუ მოქალაქეობის მინიჭების მაჩვენებლებს მოსახლეობის რიცხოვნობასთან მიმართებაში დავითვლით, ტოპ-5 ასე გამოიყურება:

1. ლუქსემბურგი – 8.8 მოქალაქეობა 1 000 მოსახლეზე

2. შვედეთი – 6.4

3. ესპანეთი – 5

4. ბელგია – 4.7

5. იტალია – 3.6

მინიმალური მაჩვენებლებია:

• სლოვაკეთი – 0,5-ზე ნაკლები

• ბულგარეთი – 0,5-ზე ნაკლები

• ლიტვა – 0,5-ზე ნაკლები

ნატურალიზაციის კოეფიციენტი ევროკავშირში

ევროსტატი დამატებით ითვლის ნატურალიზაციის კოეფიციენტს – რამდენი უცხოელი მოსახლე იღებს მოქალაქეობას. ამ მხრივ:

• შვედეთი ლიდერობს  – 7.9

• შემდეგ მოდის რუმინეთი – 5.9

• მესამე ადგილზეა იტალია – 4.1

იტალია ყოველთვის არ არის პირველი

მართალია, იტალია ერთ-ერთი ლიდერია მოქალაქეობის მინიჭების რაოდენობით, მაგრამ ყოველთვის არ არის პირველ ადგილზე. 2022 წელს კი მართლა იყო პირველ ადგილზე – დაახლოებით 214 000 ნატურალიზებული მოქალაქით.
2020 წელსაც – 132 000 ნატურალიზებული მოქალაქით.

თუმცა 2023 წელს, როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, მას ესპანეთმა გაუსწრო.

მკაცრი და ლიბერალური კანონები ევროპის მასშტაბით

ამჟამად იტალიაში მოქმედებს ერთ-ერთი ყველაზე მკაცრი მოთხოვნა – 10-წლიანი ლეგალური ცხოვრების ვადა, რათა უცხოელმა ამ ქვეყნის მოქალაქეობის მისაღებად განაცხადის წარდგენა შეძლოს.

მსგავსი მოთხოვნები აქვთ:

• შვეიცარიას

• ლიტვას

• სლოვენიას

ხოლო ბევრი ქვეყანა მხოლოდ 5-წლიან ბინადრობას ითხოვს, მათ შორის:

• ფინეთი

• საფრანგეთი

• ირლანდია

• პორტუგალია

დიდი ბრიტანეთი და ბელგია პოლიტიკას ცვლიან

დიდი ბრიტანეთი გეგმავს მოქალაქეობის მიღების ვადის გაზრდას 5-დან 10 წლამდე იმ შემთხვევაში, თუ იმიგრანტი ვერ შეძლებს, აჩვენოს მის მიერ შეტანილი „რეალური და გრძელვადიანი წვლილი ქვეყნის ეკონომიკასა და საზოგადოებაში“.

ბელგიამ კი მოქალაქეობის მისაღებად განაცხადის საფასური 150 ევროდან 1000 ევრომდე გაზარდა.

საქართველოს პოზიცია და მოქალაქეობის მინიჭების პოლიტიკა

საქართველო, როგორც ევროკავშირის არაწევრი ქვეყანა, მოქალაქეობას ანიჭებს, ძირითადად, შემდეგი გზებით:

• ნატურალიზაციის გზით – საჭიროა 10-წლიანი ლეგალური ბინადრობა

• გამორჩეული წვლილის საფუძველზე – საქართველოს პრეზიდენტის გადაწყვეტილებით

• ქართველი ემიგრანტების შთამომავლებისთვის გამარტივებული წესი

ბოლო წლების მონაცემებით, საქართველოში ყოველწლიურად დაახლოებით 2 000–3 000 უცხოელს ენიჭება მოქალაქეობა, მათ შორის, განსაკუთრებული წვლილის მქონე უცხოელებსაც. 2022 წელს, მაგალითად, საქართველოს პრეზიდენტმა დაახლოებით 2 500 ადამიანს მიანიჭა მოქალაქეობა.

ნანა ძნელაძე