არჩილ ტატუნაშვილს დღეს 42 წელი შეუსრულდებოდა
2 აპრილი არჩილ ტატუნაშვილის დაბადების დღეა. მას 42 წელი შეუსრულდებოდა.
არჩილ ტატუნაშვილი რუსულმა საოკუპაციო რეჟიმმა 2018 წლის 22 თებერვალს უკანონოდ დააკავა მშობლიურ ახალგორში, სადაც მარტოხელა ბებიის სანახავად იყო ჩასული. 23 თებერვალს კი ცნობილი გახდა, რომ არჩილ ტატუნაშვილი ცხინვალში მოკლეს. მისი ცხედრის ქართული მხარის მიერ კონტროლირებად ტერიტორიაზე გადმოსვენება მხოლოდ 26 დღის შემდეგ, 20 მარტს მოხერხდა წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტის ჩართულობის შედეგად. არჩილ ტატუნაშვილი მუხათგვერდის ძმათა სასაფლაოზე სამხედრო პატივით დაკრძალეს. სიკვდილის შემდეგ დაჯილდოვდა ღირსების ორდენით.
როგორც ქართული მხარის მიერ წარმოებული გამოძიების შედეგად გაირკვა, ცხინვალში გადაყვანილი არჩილ ტატუნაშვილი ოსმა სეპარატისტებმა 2008 წლის აგვისტოს ომში მონაწილეობისთვის სასტიკად აწამეს, სხეულზე სხვადასხვა სახის 100-ზე მეტი დაზიანება მიაყენეს, რის შედეგადაც ქართველი მებრძოლი გარდაიცვალა. სეპარატისტული რეჟიმი კი ამტკიცებდა, რომ არჩილის გარდაცვალების მიზეზი გულის უკმარისობა გახდა.
2020 წლის დეკემბერში მცხეთის რაიონულმა სასამართლომ არჩილ ტატუნაშვილის ჯგუფურად წამების საქმეზე ბრალდებულები, ცხინვალის რეგიონის ე. წ. სამართალდამცავი ორგანოს თანამშრომლები – დავით გურწიევი და ალიკ ტაბოევი სრულად დამნაშავედ ცნო და დაუსწრებლად უვადო პატიმრობა მიუსაჯა.
დავით გურწიევისა და ალიკ ტაბოევის მიმართ ინტერპოლის მიერ წითელი ცირკულარით გამოცხადებულია საერთაშორისო ძებნა.
გავრცელებული ინფორმაციით, არჩილის წამების კიდევ ერთი მონაწილე ფილიპ ხაჩიროვი 2021 წელს კორონავირუსის გართულებების შედეგად მოკვდა.
ტატუნაშვილის მკვლელობიდან 6 თვის შემდეგ წამების მსხვერპლთა ფსიქოლოგიური რეაბილიტაციის ცენტრმა „ემპათიამ“ სტრასბურგის ადამიანის უფლებათა ევროპულ სასამართლოში შეიტანა სარჩელი „ტატუნაშვილი რუსეთის წინააღმდეგ“, რომელიც სასამართლომ წარმოებაში მიიღო. 800-გვერდიან დოკუმენტში წარმოდგენილია სასამართლო დასკვნა და მტკიცებულებები, რომლითაც არჩილ ტატუნაშვილის გატაცება, წამება და მკვლელობა დასტურდება.
არჩილ ტატუნაშვილის, ისევე როგორც გიგა ოთხოზორიასა და დავით ბაშარულის მკვლელობას განსაკუთრებული ადგილი ეთმობა, აგრეთვე, საქართველოს მთავრობის მიერ სტრასბურგის ადამიანის უფლებათა სასამართლოში შეტანილ მეოთხე საჩივარში „საქართველო რუსეთის წინააღმდეგ (IV)“ (ე.წ. განგრძობადი ოკუპაციის საქმე), რომელიც სტრასბურგის სასამართლომ 2023 წლის 20 აპრილის განჩინებით დასაშვებად გამოაცხადა და კიდევ ერთხელ დაადასტურა, რომ საქართველოს მოსახლეობის მიმართ ჩადენილ მასობრივ დარღვევებზე პასუხისმგებელია რუსეთი, რადგან დღემდე განგრძობითად ახორციელებს ეფექტიან კონტროლს ცხინვალის რეგიონსა და აფხაზეთზე.
სტრასბურგის სასამართლოს განცხადებით, არჩილ ტატუნაშვილის, ისევე როგორც გიგა ოთხოზორიასა და დავით ბაშარულის მკვლელობის საქმეები წარმოადგენს რუსეთის მიერ ადამიანის უფლებათა მასობრივი დარღვევის საილუსტრაციო შემთხვევებს და განხილული იქნება ადმინისტრაციული პრაქტიკის ფარგლებში. ამასთან, ხაზგასასმელია, რომ ევროპული სასამართლო კონკრეტულად ამ საქმეების ფაქტობრივ გარემოებებზე ინდივიდუალური საჩივრების ჭრილში იმსჯელებს, სადაც საქართველოს მთავრობა ერთვება მესამე მხარედ და სამართლებრივ პოზიციას წარადგენს მომჩივანთა მხარდასაჭერად.
ნანა ძნელაძე
კომენტარები